Η μικρόσωμη φυλή αλόγων Σκύρου είναι σήμερα μία από τις σπάνιες φυλές αλόγων που υπάρχουν στον κόσμο. Πρόκειται για μία από τις αυτόχθονες φυλές αλόγων της Ελλάδας που υπήρχε στην αρχαιότητα σε όλη την Ελλάδα. Κατάφερε να επιβιώσει στη νήσο Σκύρο εξ’ου και η ονομασία. Σήμερα σκυριανά αλογάκια υπάρχουν 260σε όλη την Ελλάδα, εκ των οποίων τα 187 ζουν στη Σκύρο. Είναι προστατευόμενο είδος.
Τα σκυριανά αλογάκια είναι ζώα συντροφικά, κοινωνικά, εύρωστα, έξυπνα, με ιδιαίτερα προσηνή συμπεριφορά προς τα παιδιά. Το ύψος τους φτάνει τα 116 εκατοστά. Ο σωματέτυπος τους ομοιάζει με αυτόν του μεγαλόσωμου αλόγου. Το κεφάλι του είναι ιδιαίτερα όμορφο. Η χαίτη του είναι μακριά και πλούσια με ένα χρώμα συνήθως πιο σκούρο από το δέρμα. Συγκριτικά με άλλα είδη αλόγων έχουν μεγάλη κοιλίτσα. Τα πόδια τους είναι λεπτά, γερά και νευρώδη με δυνατές κλειδώσεις. Η ουρά είναι τοποθετημένη χαμηλά, θυσανωτή και μακριά. Συχνά φθάνει ως τις οπλές οι οποίες είναι μικρές, σκληρές, συνήθως μαύρες και δεν χρειάζονται πετάλωμα. Χαρακτηριστικό τους οι τρίχες στις οπλές, τα λεγόμενα «φτερά». Το χρώμα των αλόγων είναι συνήθως στις αποχρώσεις του καφεκόκκινου και του καστανού (ορφνό) πιο σπάνια του λευκού ή γκριζόφαιου (φαιά) και σπανιότερα του ξανθού. Κάποια έχουν λευκό σημάδι στο πρόσωπο (αστεράτα ή ρεμπά). Το σκυριανό αλογάκι ανήκει στο είδος Equus Cabalus αλλά λόγω του μικρού του μεγέθους θεωρείται ως ξεχωριστή φυλή η οποία ονομάζεται Equus Cabalus Skyros Poni ή Equus Cabalus Skyriano, στην ελληνική: σκυριανό αλογάκι.
Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι το σκυριανό αλογάκι χαρακτηρίζεται επιστημονικά ως poni λόγω της μικροσωμίας του (poni=μικρόσωμο άλογο), όμως η όποια ομοιότητα του με τα γνωστά μας poni της Βόρειας Ευρώπης σταματάει εκεί γι’ αυτό και η ακριβής αναφορά σε αυτό δεν είναι παρά «σκυριανό αλογάκι».
ΕΝΩΣΗ ΜΙΚΡΟΣΩΜΗΣ ΦΥΛΗΣ ΑΛΟΓΩΝ ΣΚΥΡΟΥ
Η Ένωση Μικρόσωμης Φυλής Αλόγων Σκύρου είναι ένα μη κερδοσκοπικό σωματείο το οποίο ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 2006 με μέλη φυσικά και νομικά πρόσωπα που έχουν σκυριανά αλογάκια σε όλη την Ελλάδα, με έδρα τη Σκύρο. Οι σκοποί της Ένωσης εντοπίζονται στην καταγραφή, την τήρηση γενεαλογικού βιβλίου, την διάσωση, την προώθηση και την ανάπτυξη της φυλής.
Η Ένωση χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για να καταγράφει και να τηρεί γενεαλογικό βιβλίο για όλα τα σκυριανά αλογάκια της Ελλάδας. Ξεκινήσαμε τις καταγραφές μας το 2006 αναζητώντας τα πρώτα μας στοιχεία από ιδιωτικές μελέτες και εργασίες πάνω στο σκυριανό άλογο του γεωπόνου Κρητικού Νικολάου. Μέχρι σήμερα, Μάρτιος 2014, έχουμε καταγράψει 290 σκυριανά αλογάκια σε όλη την Ελλάδα, τα 180 βρίσκονται στη Σκύρο.
Τα δείγματα για το dna που λαμβάνουμε από τους ίππους τα στέλνουμε στο Rosilin Institute Edinburgh και γίνεται ο προσδιορισμός και έλεγχος του γενετικού υλικού γεγονός που μας βοηθάει στη τήρηση των γενεαλογικών μας βιβλίων. Σε συνεργασία με τον Κομινάκη Αντώνη καθηγητή του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών από την επεξεργασία των δειγμάτων συντάχθηκε μελέτη για τον έλεγχο της γενετικής παραλλακτικότητας του Σκυριανού Αλόγου και μέτρα γενετικής διαχείρησης της φυλής.
Για κάθε άλογο γίνεται καταγραφή εξωτερικών μορφολογικών χαρακτηριστικών, γίνονται σωματομετρήσεις ( ύψος, βάρος, μήκος σώματος κ.λπ.), γίνεται σήμανση με ηλεκτρονικό εμφύτευμα, γίνεται εκρίζωση τριχών για να χρησιμοποιηθεί στον έλεγχο του γενετικού υλικού, γίνεται φωτογράφιση, αντιτετανικός εμβολιασμός και χορηγείται αντιπαρασιτική πάστα. Όλα τα στοιχεία καταχωρούνται σε ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Η Ένωση εκτός από την καταγραφή, ασχολείται και με άλλες δραστηριότητες που είναι απαραίτητες στην διάσωση και ανάπτυξη της φυλής. Η χρηματοδότηση αυτών των δραστηριοτήτων γίνεται από δωρεές των φίλων του σκυριανού αλόγου.
Οι επισκέψεις μας στο νότιο ορεινό τμήμα της νήσου, περιοχή μοναδικής οικολογικής αξίας όπου και ο φυσικός βιότοπος των σκυριανών αλόγων ανέκαθεν, στο επονομαζόμενο ‘’Βουνό’’, όπου υπάρχουν άλογα της φυλής Σκύρου σε ελεύθερη κατάσταση, είναι μια βασική ενέργεια του συλλόγου μας, διότι εντοπίζουμε και παρακολουθούμε τις αγέλες στο φυσικό τους βιότοπο και επεμβαίνουμε όταν χρειάζεται.
Στη προσπάθεια μας για ελεγχόμενη αναπαραγωγή κάνουμε ελεγχόμενες συζεύξεις, μεταφέρουμε τους καταλληλότερους μέχρι στιγμής επιβήτορες στις επιλεγμένες φοράδες και το αντίθετο.
Σημαντικό κομμάτι στο έργο αυτό είναι η περίθαλψη άρρωστων και τραυματισμένων από διάφορες αιτίες αλόγων. Τα άλογα που χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα, ύστερα από συμφωνία με τον ιδιοκτήτη, μεταφέρονται σε ιδιωτικά κτήματα των μελών της Ένωσης και με καθημερινή βοήθεια και φροντίδα επιστρέφουν στους ιδιοκτήτες μετά την πλήρη ανάρρωσή τους. Πρέπει να προστεθεί ότι ο εμβολιασμός και η αντιπαρασιτική αγωγή των αλόγων δύναται να πραγματοποιηθεί κατόπιν χορηγίας.
Έχουμε συμμετοχή σε συνέδρια όπως αυτό που οργάνωσε ο Δήμος Σκυρού τον Μάιος 2009. Λαμβάνουμε μέρος σε ζωοτεχνικές εκθέσεις ,zootechnica 2011 και 2013 στην Θεσσαλονίκη, με σκοπό να ενημερώσουμε το ευρύ κοινό για το σπάνιο αυτό είδος. Επίσης για το σκοπό αυτό πραγματοποιήσαμε την παραγωγή ντοκιμαντέρ εξήντα λεπτών στη Σκύρο, που παρουσιάζει το Σκυριανό άλογο και δράσεις της Ένωσης Μικρόσωμης Φυλής Αλόγων Σκύρου, με τον τίτλο ‘’Το Σκυριανό Αλογάκι’’. Το ντοκιμαντέρ έχει προβληθεί στη Σκύρο – στο Γυμνάσιο-Λύκειο Σκύρου και στο Θέατρο του Μουσείου Φαλτάιτς - , στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Χαλκίδας 2010 καθώς και από το συμβατικό, ψηφιακό και δορυφορικό κανάλι της ΕΡΤ. Το καλοκαίρι του 2013 οργανώσαμε ρεσιτάλ κιθάρας από τη Βαρβάρα Γύρα στο αίθριο του Μουσείου Φαλτάιτς.
Ακόμα, χαρακτηριστικό μας είναι η οργάνωση εκδηλώσεων περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης - ενημέρωση για τις δράσεις μας και εν γένει δράσεις περιβαλλοντικής φροντίδας σε μαθητές σχολείων της Εύβοιας κατά την επίσκεψή τους στη Σκύρο, ξενάγηση στο ‘’Βουνό’’ και επίσκεψη σε φάρμα σκυριανών αλόγων, σε μαθητές ιδιωτικού εκπαιδευτηρίου και σωματεία - όπως το σωματείο των Φίλων του Μουσείου Μπενάκη τον Ιούλιο του 2013 - , σε μια προσπάθεια γενικότερης εγρήγορσης απέναντι στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και ανάδειξης του πλούτου της ελληνικής φύσης.
Επίσης λειτουργούμε πρόγραμμα υιοθεσίας μέσω του οποίου μπορεί κάποιος να συμμετάσχει και να βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό το ανιδιοτελές έργο των ιδιοκτητών αλόγων, που έχουν μοναδικό στόχο να διατηρήσουν αυτό το στολίδι του ζωικού βασιλείου και να το μεταβιβάσουν ασφαλές στις επόμενες γενιές.
Δυστυχώς τα δύο τελευταία χρόνια με την οικονομική κρίση να «καλπάζει» στην χώρα μας το έργο της διάσωσης του σκυριανού αλόγου είναι εξαιρετικά δύσκολο. Οι ιδιοκτήτες των αλόγων αντιμετωπίζουν αυξημένες δυσκολίες να συντηρήσουν τα αλογάκια τους, καθώς τα έξοδα για την διατροφή και την φροντίδα τους είναι ενίοτε δυσβάσταχτα.
Σκύρος Ν. Ευβοίας Ελλάδα ΤΚ 34007
Τηλέφωνο: +30 22220 91618
Email:skyrianhorsesociety@hotmail.com
Web site:
www.skyrianhorsesociety.gr